1- Bal / Semih Kaplanoğlu
Yapım Yılı: 2010
Oyuncular: Bora Altaş, Erdal Beşikçioğlu, Telin Özen, Alev Uçarer, Kutay Sandıkçı, Kamil Yılmaz
Bal filmi yönetmenin Yumurta, Süt filmlerinden oluşan ”Yusuf” üçlemenin son filmidir. Enfes bir sinematografiye sahip filmi mizansen yaratımında da oldukça başarılıdır. Görüntü yönetmenliğini usta sinemacı Barış Özbiçer üstlenmiştir. Filmde yönetmen Semih Kaplanoğlu, Arthur Rimbaud’un Özlem adlı şiirine yer vermiştir. 60. Uluslararası Berlin Film Festivali’nde ”Altın Ayı” ödülünü kazanmıştır. Filmdeki ilk diyalog; babası Yakub’un uyuduğu odaya girerek takvime yönelen Yusuf’un, babasının ona ”Oku!” repliğiyle başlar.
Filmin unutulmaz repliklerinden bazıları şunlardır:
– ”Oku!”
– ”Çekip gideceğim, çingene gibi, başıboş doğada, -bir kadınla birlikte gibi mutlu.”
2- Neden Tarkovski Olamıyorum – Murat Düzgünoğlu
Yapım Yılı: 2014
Oyuncular: Tansu Biçer, Engin Demircioğlu, Menderes Samancılar, Recep Yener, Hakan Kırsak, Esra Kızıldoğan
Kaliteli sanat filmi çekmek isteyen cesur yönetmenin hayalleri peşinde koşarken diğer bir yanda ailesi, yakın çevresi ve sevdikleri tarafından durmaksızın rahatsız etmesini anlatıyor. Film içinde film çekme öyküsü olan filmlerdendir. Sinema tutkusunu en iyi anlatan filmlerden bir tanesi olan ”Neden Tarkovsky Olamıyorum” filminde usta Rus yönetmen Andrei Tarkovski’nin filmlerine birçok atıfta bulunulmuştur.
Filmin görüntü yönetmenliğini ise Serdar Güz üstlenmiştir.
Filmin en unutulmaz repliklerinden bazıları şunlardır:
– ”Bahadır Kardeşim… Fena olmamış. Ellerine sağlık. Yani… Yazmayı beceriyorsun belli… Ama bu film olmaz. Niye biliyor musun ? Bunu kimse izlemez. ”
– ”İlkelerine bir kez olsun ihanet eden insan, hayat ile olan saf ilişkisini yitirir.”
– ”Başkalarının bizim adımıza kesip biçtiği bir fikirler dünyasında yaşıyoruz.”
3- Yeraltı – Zeki Demirkubuz
Yapım Yılı: 2012
Oyuncular: Engin Günaydın, Nihal Yalçın, Nergis Öztürk, Serkan Keskin, Serhat Tutumluer, Murat Cemcir, Feridun Koç
Sadelik ve gerçeklik olgusunun buluştuğu Dostoyevski’nin ”Yeraltından Notlar” adlı hikayesinden esinlenerek yaratılmıştır. İyi bir şekilde edebiyattan sinemaya uyarlanan eserler arasına adını yazdırmış, insanın içindeki karanlık taraflara dokunan rahatsız edici bir başyapıt. Filmin çekimleri Ankara’da gerçekleştirilmiştir. Yer altı bireyin varoluşsal sorunlarını irdeleyen bir sinema filmidir. Zeki Demirkubuz’un ”Yeraltı” filminin galası 31. İstanbul Film Festivali’nde gerçekleştirilmiştir. Senaryosuyla dikkatleri üzerine çeken film, efsane hale gelmiş repliklere sahiptir.
Filmin unutulmaz repliklerinden bazıları şunlardır:
– ”Ya uyum göstermeye çalışıp herkes gibi olmaya direnip yalnızlığı seçeceksin.”
– ”Alayınız böylesiniz olum işte! Biraz gururunuz okşandığı zaman hemen hizaya geçiyorsunuz.”
– ”… Ve Dostoyevski’nin dediği gibi; gerçeğin, her şeyin üstünde, zavallı egoların bile üstünde tutulmasını isterim..”
– ”Bazen durduk yerde bir olayın tüm yaşamımı değiştireceğine inanırdım. En çok da bu mecburş eve dönüşler sırasında, tam kapıda yakalardı bu duygu. Eşikte öylece kalır, gözlerim dalar, çocuksu bir umutla bir şeylerin olmasını beklemeye başlardım.”
4- Takva / Özer Kızıltan
Yapım Yılı: 2005
Oyuncular: Erkan Can, Meray Ülgen, Güven Kıraç, Öznur Kula, Erman Saban, Settar Tanrıöğen, Murat Cemcir, Engin Günaydın
Filmin senaryosunu usta sinemacı Önder Çakar yazmıştır. Yapımcılığını ve dağımtıcılığını ise Yeni Sinemacılar platformu üstlenmiştir. Filmde onlarca metaforlarla dolu siyasi ve dini göndermeler vardır. Takva, 43. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde ”En İyi Erkek Oyuncu, En İyi Sanat Yönetmenliği de dahil olmak üzere toplamda 8 farklı ödül almıştır. Ayrıca film, 80. Akademi Ödülleri’nde ülkemizin Yabancı Dilde En İyi Film dalında Oscar aday adayı olarak seçilmiş fakat yarı finale seçilen son dokuz film arasına girmeyi başaramamıştır. Film Nazım Hikmet’in ”Ya ölü yıldızlara götüreceğiz hayatı/ ya da dünyamıza inecek ölüm” dizelerinin yer aldığı şiiriyle son bulmaktadır.
Filmin unutulmaz repliklerinden bazıları:
– ”Ben sadece iyi bir insan olmak istedim Muhittin. İyi bir insan.”
– ”Belki de şeytan dediğimiz bizzat kendimiziz.”
– ”Allah haksızlığı yarına bırakır; ama yanına bırakmaz.”
5- Duvar – Yılmaz Güney
Yapım Yılı: 1983
Oyuncular: Tuncel Kurtiz, Ahmet Ziyrek,Ayşe Emel Mesçi
Yönetmen Yılmaz Güney’in son filmi ‘’Duvar’’ 1983 yılında Fransa’da çekilmişti. Film,
cezaevindeki çocuk mahkumların insanlık dışı yaşam koşullarınını konu almıştır.
Türkiye’de 28 yıl boyunca yasaklanmış bir filmdir. Yılmaz Güney’in yönetmenlik
kariyerinin en iyi filmlerinden birisidir. Filmde az da olsa Zazaca dilinin ilk kez
kullanıldığı sinema filmlerindendir. Müzisyen Kadri Karagöz’ün seslendirdiği
‘’Haydere’’ türküsü filmin unutulmazları arasında yer almaktadır. Yılmaz Güney
‘’Soba, Pencere Camı ve İki Ekmek İstiyoruz.’’adında cezaevinde yazmış olduğu bu
romana paralel olarak son filmi olan Duvar’ı çekmiştir. Filmin çekildiği cezaevi aslında
eski bir Fransız manastırıdır.
Filmin en unutulmaz replikleri şöyledir:
– ‘’Dışarda da hayat yok. Herkes koşuyor, hepsi koşuyor. Bu insanlar nereye koşuyor.
– ‘’Allah’ım ne olur beni daha iyi bir cezaevine gönder.’’
6- Uçurtmayı Vurmasınlar – Tunç Başaran
Yapım yılı:1989
Oyuncular: Nur Sürer, Ozan Bilen, Füsun Demirel, Rozet Hubeş, Sevgi Sakarya, Güzin Özipek
Filmin yönetmeni Tunç Başaran geçen sene (2019) yılında hayatını kaybetmiştir.
Filmin çekimleri Ankara Merkez Kapalı Ceza ve Tutukevi’nde gerçekleşti.
– 62. Akademi Ödülleri’nde yabancı dilde en iyi film dalında Akademi ödülü aday adayı
olarak seçilmiştir.
– 26. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde en iyi görüntü yönetmeni almıştır.
– 26. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde en iyi senaryo ödülü almıştır.
– 26. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde en iyi kadın oyuncu ödülü almıştır.
– 8. Uluslararası İstanbul Film Festivali’nde en iyi Türk filmi ödülü almıştır.
Filmin en unutulmaz replikleri şöyledir:
‘’Sen artık yıldızları görüyor musun İnci? Bizim göğümüzün bir tek gündüzü var, senin
göğünde akşam oluyor mu ?’’
‘’Bak kuşların kanatlarına, güneş sana el sallıyor. Her akşam kuşlarla birlikte uykuya
yatar güneş. Gün batımı göremeyenlere kuşların kanatlarıyla el sallar. Biz de el
sallıyalım.’’
7- Susuz Yaz – Metin Erksan
Yapım Yılı: 1963
Oyuncular: Erol Taş, Hülya Koçyiğit, Ulvi Doğan
Türkiye Sinema tarihinde Uluslar arası ödül alan ilk film Susuz Yaz’dır. 14. Uluslararası Berlin Film Festivali’nde Altın Ayı ödülünü kazanmıştır. Necati Cumalı’nın aynı adlı hikayesinden uyarlanıp beyazperde yansıtılmıştır. Film, Türkiye Sineması için önemli bir yere sahiptir. Özellikle sinemamızın ilk üçlemesi olan ”mülkiyet üçlemesi” filmleriyle öncü kimliğin ilk izlerini ortaya koymuştur. Hülya Koçyiğit’in sinemadaki ilk filmidir. Filmin yapımcısı Ulvi Doğan aynı zamanda filmin başrolünde oynamıştır. Çekimler siyah-beyaz olarak gerçekleştirilmiştir. Filmin çekimleri İzmir’in Urla ilçesine bağlı olan Bademler köyünde gerçekleştirilmiştir. Ayrıca çekimler yaklaşık 9 aya yakın sürmüştür. Ülkemizde sansüre uğrayan filmin gösterimi uzun yıllar yapılamamıştır. Filmin yapımcısı olan Ulvi Doğan filmi Avrupa’ya bir şekilde kaçırmış ve ardından festivallere göndermiştir. Film, Berlin Film Festivali’nde ödül alınca ve Avrupa’da büyük sükse yapınca devlet yetkilileri tarafından filme itibarını iade etme kararı verilmiş. Filmin yapımcısı tarafından filme ek olarak erotik görüntüler eklenip ismi değiştirilerek ”I Had My Brother’s Wife” (Kardeşimin Karısına Sahip Oldum) adıyla, Avrupa’da sinemalarda oynatılmıştır.
Filmin en unutulmaz repliklerinden bazıları şunlardır:
– ”Su, toprağın kanıdır.”
– ”İçimde beni sana doğru iten bir şey var.”
– ”Allahın suyunu kuldan paraylan mı satın alcez?”
8- Sevmek Zamanı – Metin Erksan
Yapım Yılı: 1965
Oyuncular: Sema Özcan, Müşfik Kenter, Süleyman Saim Tekcan, Fadıl Garan
Türkiye Sineması’nın auteurlerinden Metin Erksan’ın sürreel başyapıtı olarak gösterilmektedir. Metin Erksan ”Sevmek Zamanı” filmini anlatırken ” Son filmim, Uluslararası film yarışmaları için yapılmış tutarsız boş savlardan uzaktır. Sevmek zamanı sadece insanın dramını anlatır. ” ifadelerini kullanmıştır. Film siyah beyaz olarak çekilmiştir. Filmin konusu surete aşık olan bir adamın aşkıdır. Boyamaya girdiği evin duvarında asılı kadın resmine aşık olan boyacı Halil’in ve resmin sahibi olan Meral’in öyküsü anlatılır. Film çekildiği dönemde hikayesi, dağıtımcı problemleri, sinema anlayışı yüzünden gösterime girememiştir. Fakat, Aynı dönemin Avrupa Sineması’na paralel ve yenilikçi sinema dili sayesinde izleyenlerin filmi beğenmesiyle zamanla kült film haline gelmiştir. Günümüzde bile filmin gösterimi yapılmakta ve söyleyişiler düzenlenmektedir. Metin Erksan filmi öyle bir tutku ile çekmiştir ki 250.000 tl olan maliyeti 60.000 tl ye düşürmüştür. Filmin çekimlerini bitirebilmek için evindeki eşyaları satmıştır. Çekimleri Büyükada’ da gerçekleştirilmiştir. Filmin dvd’si 2007 yılında ancak çıkımştır ve dvd kapağının arkasında ”Ticari gösterime girmemiş, sinema salonlarında oynama şansı bulamamıştır.” yazmaktadır. Yönetmen Fatih Akın’ın çabaları sayesinde dvd formatında arşivlerde yerini alabilmiştir. Bazı film otoriteleri tarafından 1940’lı yıllarda yazılan Kürk Mantolu Madonna’nın filmi etkilemiş olduğu söylenmektedir.
Filmin unutulmaz repliklerinden bazıları şunlardır:
– ”Ben senin resmine değil de, sana aşık olsaydım ne olucaktı?”
– ”Resmin benim kendimden bir parça. Bırak ben onu seveyim. Sen sevmek isteme beni, senin ellerini tutmak istemiyorum. Sonra çekersin o ellerini benden.”
– ”Remin sen değilsin ki, resmin benim dünyama ait bir şey.”
9- Asasız Musa – Aydın Orak
Yapım yılı: 2014
Oyuncular: Turgay Tanülkü, Şenay Aydın, Murat Toprak, Selamo
1992 yılında Diyarbakır’da öldürülen Kürt aydın, aktivist, şair Musa Anter’in yaşamındaki dönüm noktalarını anlatmaktadır. Metaforlara dayalı bir anlatıma sahiptir. Musa Anter, on farklı oyuncu tarafından canlandırılmıştır. Ayrıca Musa Anter’in üç çocuğu da film de yer almıştır. Başından sonuna kadar göze çarpan amatörlükler olmasına rağmen didaktik anlatımıyla başarılı sayılabilecek filmlerdendir. Dünya Prömiyerini 33. İstanbul Film Festivali’nde gerçekleştirmiştir. Yönetmen Aydın Orak, ilk filmi ”Asasız Musa” yı anlatırken ”Anter üzerinden bir coğrafyayı anlattım.” demiştir. Film, Mardin Merkez, Nusaybin, Akarsu ve Musa Anter’in doğduğu köy olan Zivinge’de çekilmiştir. Yönetmen, filmde Musa Anter’in politik esprilerini, mücadelesini, yaşamını, ölümünü beyazperdeye aktarmayı başarmıştır. Anter ile özdeşleşen fötr şapka, bavul gibi öğeler filmde sıkça kullanılmıştır. Filmin Dvd menüsünde Türkçe, Kürtçe, İngilizce, Almanca, Fransızca ve Lazca altyazılarının bulunması da dikkat çeken unsurlardandır. Biyografi türünde çekilmiş kaliteli kürtçe filmlerdenn birisidir. 2014 yapımı olan film, yurtiçinde ve yurtdışında pek çok festivalde gösterilmiştir. Filmin en dikkat çekici repliklerinden birisi şöyledir:
– ”Kürtçe ıslık çalmak yasak.”
10- Kasaba – Nuri Bilge Ceylan
Yapım Yılı: 1997
Oyuncular: Mehmet Emin Toprak, Mehmet Emin Ceylan, Fatma Ceylan, Muzaffer Özdemir, Cihat Bütün, Havva Sağlam
Yönetmen Nuri Bilge Ceylan’nın ilk uzun metraj sinema filmidir. Güçlü bir sinematografiye sahip filmin oldukça özgün bir anlatıp dili vardır. Filmin çekimleri baştan sona kadar negatif formatta çekilmiştir. Kasaba filminde yönetmen Nuri Bilge Ceylan, taşra hayatını insanlara Rus yönetmen Andrei Tarkovsky çarpıcılığında benzer bir şekilde sunmuştur. Film, dünya prömiyerini 1998 yılında Uluslararası Cannes Film Festivali’nde gerçekleştirmiştir.
Filmin en unutulmaz repliklerinden bazıları şunlardır:
– ”Ahkam kesmek kolay, zor olan ortaya bir şey çıkarmak.”
– ”Sen bakma, memleket hasreti hiçbir şeye benzemez. Soğan ekmek ye ama kendi toprağında olsun.”
– ”Galiba bu sessiz sabahları, köpekleri, toprak kokusunu seviyorum ama bu kasabada yaşayan insanları ve onların küçük hesaplarını anlamıyor ruhuma yabancı ve boğucu buluyorum.”
– ”Daha gençsin, ölüme uzaksın da öyle konuşuyorsun. Hiç olur mu… Ölüme yaklaşınca insan düşünüyor., ruhen de hazırlanıyor.”
-”Gençliğim kimseye gerekli olmayan bir izmarit gibi yok olup gidiyor. Ne bir yuvam, ne dostlarım ne de bir işim var.”
11- Yazgı – Zeki Demirkubuz
Yapım Yılı: 2001
Oyuncular: Zeynep Tokuş, Engin Günaydın, Feridun Koç, Demir Karahan, Nazan Kesal, Emrah Elçiboğa
Demirkubuz’un kendine has bir sinema dili oluşturduğunu belli ettiği dördüncü başarılı filmidir. Yazgı’da bir çeşit pasif intihar olgusu anlatılmaktadır. Film için Albert Camus’un ”Yabancı” adlı romanından esinlenilerek senaryolaştırılıp çekilmiştir diyebiliriz. Uzun uzun tiradların bolca olduğu ve sahnelerin ağır ağır aktığı bölümler film boyunca vardır. Serdar Orçin ve Engin Günaydın’nın muhteşem oyunculukları ile taçlanan ve sinematografik görüntüleri olan bir başyapıttır.
Filmin en unutulmaz repliklerinden bazıları şunlardır:
– ”Bütün hayatım boyunca taşıdığım suçluluk duygusunu olduğu kadar, imtiyazlılara ve gerçekte yalnızca imtiyaz isteyenlere duyduğum nefreti anlatmayı hep istiyorum.”
– ”İnsanın istediği gibi davranmasında anlaşılmayacak bir yan yok benim için… Kendim için anladığımı başkası için de anlayabilirim.”
– ”İnsan ben suçluyum diyebilir ama suçsuzum diyemez.”
12- Uzak – Nuri Bilge Ceylan
Yapım Yılı: 2002
Oyuncular: Muzaffer Özdemir, Mehmet Emin Toprak, Nazan Kesal, Ebru Ceylan, Feridun Koç
Uzak, sinematografisiyle izleyenleri hem üşüten hemde ısıtan mükemmel bir sinema filmidir. Taşra ve şehir imgesinin çarpıştığı bir başyapıttır. Yönetmen Nuri Bilge Ceylan’nın taşra üçlemesinin son filmidir. Yönetmenin en fazla ödül aldığı sinema filmidir. Uluslararası Cannes Film Festivali’nde büyük ödülü ”Uzak” ile kazanmıştır. Ayrıca 76. Oscar ödüllerinde ülkemizin yabancı dilde en iyi film dalında Oscar aday adayı olarak seçilmiştir.
Filmin en unutulmaz repliklerinden bazıları şunlardır:
– ”İnsanlar kendileriyle yaşar, kendileriyle ölürler.”
– ”Bazı insanlar çok uzaktalar. Bizim asla gidemeyeceğimiz yerdeler.”
– ”Çünkü paranın mutlu etmediğinin farkındasın. Sen şu masada geçmişini arıyorsun. Bize derdin ki, ben Tarkovski gibi filmler yapacağım. İnsanlar kendileriyle yaşar kendileriyle ölür. Sen ölümünü erken ilan ettin.
13- Zerre – Erdem Tepegöz
Yapım Yılı: 2012
Oyuncular: Jale Arıkan, Remzi Pamukçu, Ergun Kuyucu, Sencar Sağdıç, Rüçhan Çalışkur
Filmin senaryosunu yazan ve yönetmenliğini üstlenen Erdem Tepegöz’ün ilk uzun metrajlı filmidir. Film, 49. Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde ”En İyi Yönetmen” ödülünü almıştır. Zerre, izleyenlere yoksulluğun ne kadar mutlak, değişmez olabildiğini göstermektedir. Harika oyunculukların sergilendiği filmin sonunun bir noktaya bağlanmadan, ucunun açık bırakılması insanın içini burksa da etkisinden bir şey kaybettemektedir. Film boyunca çok karamsar görüntüler olsada muhteşem bir sinematografiye sahiptir. Kendine çok az sinemada yer bulan film, festivallerde oldukça başarılı performans gösterip, bolca ödül toplamıştır. Filmdeki hikaye baştan sona kadar Beyoğlu’nun Tarlabaşı semtinde geçmektedir.
14- Sarmaşık – Tolga Karaçelik
Yapım Yılı: – 2015
Oyuncular: Nadir Sarıbacak, Özgür Emre Yıldırım, Kadir Çermik, Osman Alkaş, Hakan Karsak, Seyithan Özdemir, Çağdaş Onur Öztürk
Filmin yönetmeni Tolga Karaçelik aynı zamanda filmin senaryosunu da yazmıştır. Uçsuz bucaksız bir film baştan sona kadar gemide geçmektedir. Film, maaşlarını alamadıkları halde itaat etmekten vazgeçmeyen sakin denizcilerin hikayesini anlatmaktadır. Yönetmenin ilk filmi Gişe Memuru’ndan sonra ikinci uzun metraj filmi olan Sarmaşık, hem yurt içinde hemde yurtdışında pek çok festivalde gösterilerek onlarca ödüller aldı. Filmin sonuna kadar yavaş yavaş artan gerilim filmin hikayesini daha da akıcı hale getirmiştir.
Filmin en unutulmaz repliklerinden bazıları şunlardır:
– ”Bu geminin sintinesiyiz. Armatör gemiyi yedi, sindirdi, sıçtı; biz de sıçtığı sintinesiyiz…”
– ”Deniz bitti, gemi durdu, duran gemi artık gemi değildir.”
– ”Birden rüzgar dindi, tüm yelkenler indi. Yoğun bir hüzün çöktü her şeye, ağırlığını hissettik, rastgele sözler ettik. Sırf denizin sessizliği bozulsun diye”
15- Umut – Yılmaz Güney
Yapım Yılı: 1970
Oyuncular: Yılmaz Güney, Tuncel Kurtiz, Gülşen Alnıaçık, Nizam Ergüden, Lütfü Engin
Türkiye Sineması’nın ilk gerçekçi filmlerinden bir tanesidir. Film, Adana Uluslararası Altın Koza Film Festivali’nde ödüller almıştır. Filmde, atının araba çarpması sonucu ölmesi ve geçimini bu ata bağlamış olan meçhul bir definenin peşinden koşan faytoncu Cabbar ile arkadaşının hikayesi anlatılmaktadır. Çekimleri gerçekleştikten sonra gösterime girdiğinde film sansüre uğramıştır. Restore edilen filmin yeni hali 2015 yılında Uluslararası Film Festivali’nin klasikler bölümünde gösterilmiştir.
Filmin en unutulmaz repliklerinden bazıları şunlardır:
– ”Paran olunca kebap yen, paran olunca tatlı yen, şarap için, iyi yataklarda yatarsın. Parası olunca adam kuvvetli olur. Fakirin yüzü soğuktur. Niye soğuktur Cabbar gardaş.”
– ”Amma velakin para olmadı mı yaz gününde üşürsün.”
16- Ahlat Ağacı – Nuri Bilge Ceylan
Yapım Yılı: 2018
Oyuncular: Murat Cemcir, Doğu Demirkol, Hazar Ergüçlü, Ahmet Rıfat Şungar, Akın Aksu, Bennu Yıldırımlar
Film, doğduğu kasabaya dönüp yazdığı kitabı bastıracak parayı toplamaya çalışan fakat babasının borçlarıyla karşılaşan bir gencin hikayesini konu edinmektedir. Nuri Bilge Ceylan filmin senaryosunu eşi Ebru Ceylan ve Akın Aksu ile birlikte yazmıştır. Filmin ilk gösterimi 71. Uluslararası Cannes Film Festivali’nde yapılmıştır. Ayrıca 91. Oscar Ödülleri’nin Yabancı Dilde En İyi Film kategorisinde yarışmak üzere Türkiye’nin aday adayı olarak gösterilmiştir.
Filmin en unutulmaz repliklerinden bazıları şunlardır:
– Sonuçta hepimiz birbirimize görünmez iplerle bağlı değil miyiz ? Buna ister kader diyelim, ister nedensellik.”
– ”Çok abartıyorsunuz her şeyi. Sevgi, bu kadar duygu vıcık vıcık nerenizden çıkıp geliyor anlayabilmiş değilim. Ben mesela sevmiyormuyum insanları. Sevemiyorum. Hayvanlara, doğaya bir şey dediğim yok. Ama insanlara tahammülüm yok hiç.”
– ”İnsan neden illa, en yakınında duran hayatı seçip onu yaşamak zorunda ki? Halbuki hayatta öyle güzel şeyler var ki; kalabalık ışıklı caddeler, güzel yemekler, uzaklara giden gemiler, aşklar, sarhoşluklar, yağmurda ıslanmalar…”
17- Tepenin Ardı – Emin Alper
Yapım Yılı: 2012
Oyuncular: Berk Hakman, Banu Fotocan, Mehmet Özgür, Tamer Levent, Reha Özcan
Yönetmen Emin Alper’in ilk uzun metrajlı sinema filmidir. Çekimleri 18 gün süren filmin tüm çekimleri Ermenek’in Balkusan Köyü’nde gerçekleştirilmiştir. Filmin öyküsü oldukça yalın bir dille anlatılmıştır. Tepenin Ardı, Western filmlerini anımsatan ambiyansı ve mekan kullanımıyla gerilim dolu bir aile trajedisini anlatmaktadır. Film, Berlin Film Festivali’nde Caligari Ödülü kazanmıştır. Ayrıca 31. Uluslararası İstanbul Film Festivali’nde ”En İyi Film” ödülünü almıştır. Filmin görüntü yönetmenliğini ise George Chipper üstlenmiştir.
Filmin unutulmaz repliği şöyledir:
– ”Aslında herkes kendi yalnızlığını yaşıyor.”
18- Anayurt Oteli – Ömer Kavur
Yapım Yılı: 1987
Oyuncular: Arslan Kaçar, Ülkü Ülker, Cengiz Sezici, Kemal İnci, Serra Yılmaz, Orhan Çağman
Anayurt Oteli filmi, yazar Yusuf Atılgan’nın aynı isimli eserine dayanırak yönetmen Ömer Kavur tarafından senaryolaştırılıp, çekilmiştir. Filmin çekimlerinin tamamı Manisa’nın Nazilli ilçesindeki Ankara Palas Oteli’nde gerçekleştirilmiştir. Türkiye Sinema tarihinin en iyi 50 filmi arasında gösterilmektedir.
Filmin en unutulmaz repliklerinden bazıları şunlardır:
– ”Ne çok yalan söyleniyordu yeryüzünde; sözle, yazıyla, resimle ya da susarak”
– ”Kaçtınız demek. Kaçılır mı hep? Bu tedirginlik yaşanır mı boyuna, bilinmeyenin tedirğinliği.”
– ”Bir gün sana dünyada katlanıcak tek şeyin sevgi olduğunu öğreteceğim.
19- Vavien – Yağmur Taylan, Durul Taylan
Yapım Yılı: 2009
Oyuncular: Engin Günaydın, Binnur Kaya, Settar Tanrıöğen, İlker Aksum, Serra Yılmaz, Binnaz Ekren, Şinasi Yurtsever, Ercan Kesal, Serkan Keskin
Filmin çekimlerinin tamamı Tokat’ın Erbaa ilçesinde gerçekleştirilmiştir. Eleştirmenler tarafından 2000 sonrası çekilmiş Türk Sineması’ndaki en iyi filmler arasında gösterilmektedir. Filmde, eşi ve çocuklarıyla sıradan bir hayat sürdüren Celal karakterinin tuhaf hikayesi anlatılmaktadır.
Filmin en unutulmaz repliklerinden bazıları şunlardır:
– ”Dünyadaki bütün büyük hastalıkların ana sebebi bu, içine atmak.”
– ”İçine atıyon, o hiç iyi bir şey değil, içine atma.”
– ”Ya dedim doktor, hiç mi umut yok dedim ya? Yok dedi… Celal, oradan bir yürüyüşüm var, 6 saat… 6 saat hem yürüdüm hem ağladım. Sonra bir gün kalktım, baktım bir taze, ferah. Açtım pencereleri, bir çay demledim.”
20- Mayıs Sıkıntısı – Nuri Bilge Ceylan
Yapım Yılı: 1999
Oyuncular: Mehmet Emin Ceylan, Mehmet Emin Toprak, Muzaffer Özdemir, Sadık İncesu
Mayıs Sıkıntısı filminin Dünya Prömiyeri 1998 yılında Uluslararası Cannes Film Festivali’nde yapılmıştır. Sinematografik görüntüleri olan film, yalın anlatımıyla özgün bir sinema diline sahiptir. Film çekimleri negatif formatta çekilmiş olup görüntülerinin çoğunluğu siyah beyazdır. Film, uzun planları ve birbirinden uzun diyalogları, ağır bir şekilde ilerleyen temposuyla kasaba hayatını insanlara Rus şiirsel sinemasının öncüsü olan Andrei Tarkovski çarpıcılığına benzer bir şekilde sunar. Ayrıca film, ulusal ve Uluslar arası birçok film festivalinde ödül almıştır.
Filmin en unutulmaz repliklerinden bazıları şunlardır:
– ” Ben bu mayıs aylarını hiç sevmem hep içime bir sıkıntı çöker. Hep bir terslik olur.”
– ”Şopen’e sormuşlar neden senfoni, opera gibi büyük eserler bestelemiyorsunuz diye. Belki benim krallığım küçük ama hiç değilse orada kral benim demiş.”
– ”İstanbul öyle kolay şehir değil. İstanbul’da herkes bir yere kaçmaya çalışıyor. Sen tutturdun bir İstanbul diye. Birçok arkadaş güneye gittiler. Bir iki tanesi Boğaz köprüsünden atladı.”
21- Sen Aydınlatırsın Geceyi – Onur Ünlü
Yapım Yılı: 2013
Oyuncular: Ali Atay, Demet Evgar, Damla Sönmez, Ercan Kesal, Serkan Keskin
Ulusal ve uluslararası film festivallerinden ödüller alan filmin çekimleri Manisa’nın Akhisar ileçesinde gerçekleştirilmiştir. Mükemmel sinematografiye sahip olan çekimler ise siyah beyaz olarak gerçekleştirilmiştir. Yönetmen kendine has kurgusu ve anlatım dilini bu filmine de yansıtmıştır. Karakterlerin tamamının süper güçlerinin olduğu sıradışı olan aşk hikayesi anlatılmaktadır. Filmin başarısında, filmde kullanılan ve görüntülerle uyum içinde yer alan müziklerin katkısı oldukça fazladır.
Filmin en unutulmaz repliklerinden bazıları şunlardır:
– ”Bazen bir tekerlerk dönüyor kafamda. Ben kendim döndürüyorum o tekerleği ama sonra durduramıyorum. Gözlerimi açıyorum tekerlek dursun diye ama durmuyor, sürekli dönüyor…”
– ”Biliyorum ben seni hiç hak etmiyorum ama kimler neyi hak ediyor ki?”
– ”İnsan ‘endişe’den yaratılmıştır.”
22-Bir Zamanlar Anadolu’da – Nuri Bilge Ceylan
Yapım Yılı: 2011
Oyuncular: Taner Birsel, Ercan Kesal, Muhammet Uzuner, Yılmaz Erdoğan, Fırat Tanış
Bir doktor ile cinayet soruşturmasını yürüten savcının suçlular, jandarmalar ve polis amiriyle birlikte geçirdiği 12 saatlik bir gerilim dolu dram hikayesini anlatmaktadır. Yönetmen Nuri Bilge Ceylan, bu filmde kentsel kaygılarını bir kenara bırakıp, tekrar taşranın sıkıntılı dünyasına ama bu sefer bir cinayet hikayesinin gerilimini ele almaktadır. Bir Zamanlar Anadolu’da Trt kanalının katkılarıyla, Bosna-Hersek ve Türkiye ortak yapımı bir filmdir. 64. Cannes Film Festivali’nde büyük ödül olan Altın Palmiye için yarışmış ve ikinci büyük ödülü kazanmıştır. Filmin görüntü yönetmenliğini ise Gökhan Tiryaki üstlenmiştir.
Filmin en unutulmaz repliklerinden bazıları şunlardır:
– ”Ya doktor, bir insan bir başkasını cezalandırmak için hakikaten kendini öldürebilir mi, olabilir mi böyle şey?”
– ”Yine yıllar geçecek ve geride benden bir iz kalmayacak. Yorgun ruhumu karanlık ve soğuk kuşayacak.”
– ”Neticede olan çocuklara oluyor doktor. Herkes yaptığının cezasını çekiyor, çocuklarsa büyüklerin günahını.”
– ”Bir zamanlar Anadolu’da dersin, ücra bir yerde görev yaparken, işte böyle böyle bir gece yaşamıştık dersin. Anlatırsın yani ne bileyim, masal gibi…”
23- Kız Kardeşler – Emin Alper
Yapım Yılı: 2019
Oyuncular: Helin Kandemir, Cemre Ebuzziya, Ece Yüksel, Müfit Kayacan, Kayhan Açıkgöz
Kız Kardeşler, annelerinin ölümden sonra farklı hayatlara savrulmak zorunda kalan üç kız kardeşin hikayesini anlatmaktadır. Birbirlerinden uzakta hayat sürdüren kız kardeşler yeni hayatlarına uyum sağlamakta epey zorlanırlar. Kızlar, yanlarında kaldıkları ailelerin yanında tutunamayınca, köylerinde geri gönderilirler. Aradan geçen yıllarından ardından köylerine geri dönen kardeşler, yeniden bir araya geldiklerinde sakladıkları gerçeklerle yüzleşmek zorunda kalırlar. Emin Alper’in üçüncü uzun metraj sinema filmi olan Kız Kardeşler filmi dünya prömiyerini Uluslararası Berlin Film Festivali’nin ana yarışmasında yapacak. Filmde hiçbir şeyin acıtasyonla şekillenmemesi, filmin ambiyansı, diyalogları izleyenleri çok etkilemektedir. Film, Siyad Ödülleri’nde 8 ödül birden kazanmıştır. Filmin görüntü yönetmenliğini ise Emre Erkmen üstlenmiştir.
Filmin en unutulmaz repliklerinden bazıları şunlardır:
– ”Dedemin bana anlattığı üç nankör kızın masalını anlatıverem mi size?”
– ”Yarın olsa ne olacak.”
24- Küf – Ali Aydın
Yapım Yılı: 2012
Oyuncular: Tansu Biçer, Muhammet Uzuner, Ercan Kesal, Ali Çoban, Serpil Göral, Nazan Kesal, Elit İşca
Filmde, tek oğlu 18 yıl önce, okuduğu üniversitede öğrenciyken gözaltına alınan ve o günden sonra oğlundan hiç haber alamayan bir babanın acı dolu dramı anlatılmaktadır. Türkiye Sineması’nda 2012 yılının en iyi filmlerinden bir tanesi olan ”Küf” filmi ülkemizde malesef film festivallerinde doğru düzgün bir ödüle layık görülmemiştir. Bunun aksine uluslararası film festivallerinde ise ödüller almıştır. Filmin görüntü yönetmenliğini ise Murat Tuncel üstlenmiştir.
Filmin en unutulmaz repliklerinden bazıları şunlardır:
– ”Anam bir süt vermemiş bana, can çekişiyor ölsün diye sütten kesmiş ama ölmemişim. Sübyanlıkta bin türlü iş geldi başıma yine ölmedim. Askerlikte sarılığa tutuldum yine ölmedim. Sonra evlendim oğlum oldu, çok korktum ölecek diye ama ölmedi. Niye ? Niye ölmedim ben ?
– ”Bazı hikayeler ölümü özlemekle ilgilidir.”
– ”Hiç olmazsa ölüsünü verirler belki diye bekliyorum”
– ”Bilmek anımsamaktır, bunun tersi doğru olmasa da…”
– ”Niye ölmedim ben? Kader, nasibimde kısmetimde yokmuş…”
25- Kıskanmak – Zeki Demirkubuz
Yapım Yılı: 2009
Oyuncular: Berrak Tüzünağaç, Nergis Öztürk, Serhat Tutumluer, Serdar Orçin, Ferda Işıl
Kıskanmak, Nadir Sırrı Örik’in aynı isimli romanından uyarlanmıştır. Dönem filmi olan film, 1930 yılların Zonguldak şehrinde geçmektedir. İnsan psikolojisi üzerine mükkemel filmlere imza atan Zeki Demirkubuz, Kıskanmak filmiyle insan doğasının en tehlikeli hallerinden birini ”kıskanma” içgüdüsünü ele almıştır. Filmin çekimleri Safranbolu’da gerçekleştirilmiştir. Yönetmen Zeki Demirkubuz’un filmografisindeki en iyi sinematografik görüntülere sahip olan filmlerdendir. Filmin görüntü yönetmenliğini ise Emre Erkmen üstlenmiştir.
Filmin en unutulmaz repliklerinden bazıları şunlardır:
– ”Bir çöl kadar kuru ve sessiz hayatımda artık toprak olmuş bir ölüyü pek kıskanmayacaktım.”
– ”Ne olursa olsun hayatta başkalarının nasihatlarının nasihatleri ile değil, yanlış bile olsa kendi muhakemelerin ile hareket etmelisin”
– ”Sen bana ne yapabilirsin ki ? Eğer bu soruyu kendin için soruyorsan; vaktiyle tek dursaydın. Evini barkını şımarık bir oğlan uğruna yıkmasaydın.”
